پایان نامه : بررسی اهمیت نماز در قرآن
یکی از حقوق انسانی، سپاس از محبت و نیکی دیگران است. احسان و نیکی دیگران به عهده ما مسئولیت تشکرمیگذارد. هر چه لطف و نیکی بیشتر و نیکی کننده بزرگتر باشد، تشکر هم باید بیشتر و بهتر انجام گیرد. آیا کسی بیشتر از خدا برما حق دارد ؟ ….خیر، چرا که نعمت و نیکی او درباره ما بیشمار است و خودش نیز وجودی عظیم و فیاض می باشد . خداوند این جهان و نعمتهایآن را برای رفاه و آسایش ما انسانها آفریده است و ما باید در برابرنعمتهای خدا سپاسگزار باشیم . نماز نوعی سپاس است، سپاس از نعمتهای خداوند، نماز نوعی ارتباط برقرار کردن است، نوعی خضوع و خشوع خالصانه است، نماز به تمام معنا خلوص است و توجه ، خضوع است و بندگی، خاکساری به درگاه خداست، نهایت توجه به خداست اهمیت این پژوهش را باید در خود موضوع جستجو کرد چنانکه در بسیاری از آیات و روایات آنقدر از اهمیت و جایگاه و یژه ای برخوردار است که به هیچ یک از احکام الهی به اندازه نماز تاکید و پافشاری نشده است . در حدیثی از پیامبر (صلی ا...علیه و آله) که ایشان فرمودند: « ان قبلت قبل ماسواها و ان ردت ما سواها ». (اگر نماز پذیرفته نگردد سایر اعمال هم پذیرفته نمی شود.) نماز در تمام ادیان وجود دارد در ادیان الهی و غیرالهی که بعدا به طور مشروح به آن خواهیم پرداخت در حدیثی آمده که « الصلواه قربان کل تقی» ( نهج البلاغه ،حکمت۳۱ ۱، ص ۱۱۵۲ ). نماز مایه تقرب هر انسان پرهیزگار است. شیطان همیشه از مومن گریان و ناراحت است، مادامی که مراقب و محافظ نمازش است . همانطور که می دانیم نماز مظهر پیوند با خدا و ارتباط با اوست به همین دلیل از همه عبادات برتر و بالاتر است به عقیده بعضی هنگام نزول این آیات تنها فریضه اسلامی همین نماز بوده است. خداوند در قرآن کریم در مورد اهمیت نماز می فرمایند: آنها که به آخرت ایمان دارند و به آن ایمان می آورند و مراقب نمازهای خویش می باشند .(انعام آیه۹۲)در این آیه از میان تمام دستورات دینی تنها اشاره به نماز شده است. در قرآن کریم به موضوع نماز بسیار اهمیت داده شده است و هم به دستورات ارزنده آن در جهت سازندگی معنوی انسان، در قرآن كریم حتی درکوچکترین سوره قرآن از نماز ياد شده ا ست « فصل لربک وانحر ». (سوره کوثر، آیه۲) یعنی اکنون که ما به تو کوثر و خیر زیاد دادیم پس برای پروردگارت نماز بخوان و شترى نحرنما. از طرفی باید گقت که زنده شدن نماز همان زنده شده قرآن است . در این پژوهش می خواهیم اهمیت و عظمت عبادت بزرگ الهی یعنی نماز را مورد بررسی قرار دهیم و اهمیت نماز را با توجه به أیات و روایات براى جوانان بیان کنیم نماز درزندگی انسان مشکل گشایی و سازندگی فوق العاده ای خواهد داشت که موجب تحرک و تحول عمیقی می گردد و نظام زندگی را در سطح بلندی از پیشرفت و تمدن انسانی قرار می دهد. این پایان نامه که درباره « بررسی اهمیت نماز در قرآن » است در چهار فصل تدوین شده که ابتدا به معرفی نماز از لحاظ لغتی و اصطلاحی پرداخته و سپس اهداف تحقیق ذکر شده که شامل ۴ هدف است:
۱- چه رابطه ای بین نماز و برطرف شدن گناهان وجود دارد ؟
۲- اهمیت نماز در قرآن چیست ؟
۳- آداب نماز در قرآن کدامند ؟
۴- اهمیت و آثار نماز جماعت .
سپس به تک تک سوالات به طور مختصر پاسخ داده و آداب نماز تحت عناوینی چون آداب ظاهری و باطنی توضیح داده شده است . همچنین چند نمونه از شرایط خاص نمازگزار
یکی از حقوق انسانی، سپاس از محبت و نیکی دیگران است. احسان و نیکی دیگران به عهده ما مسئولیت تشکرمیگذارد. هر چه لطف و نیکی بیشتر و نیکی کننده بزرگتر باشد، تشکر هم باید بیشتر و بهتر انجام گیرد. آیا کسی بیشتر از خدا برما حق دارد ؟ ….خیر، چرا که نعمت و نیکی او درباره ما بیشمار است و خودش نیز وجودی عظیم و فیاض می باشد . خداوند این جهان و نعمتهایآن را برای رفاه و آسایش ما انسانها آفریده است و ما باید در برابرنعمتهای خدا سپاسگزار باشیم . نماز نوعی سپاس است، سپاس از نعمتهای خداوند، نماز نوعی ارتباط برقرار کردن است، نوعی خضوع و خشوع خالصانه است، نماز به تمام معنا خلوص است و توجه ، خضوع است و بندگی، خاکساری به درگاه خداست، نهایت توجه به خداست اهمیت این پژوهش را باید در خود موضوع جستجو کرد چنانکه در بسیاری از آیات و روایات آنقدر از اهمیت و جایگاه و یژه ای برخوردار است که به هیچ یک از احکام الهی به اندازه نماز تاکید و پافشاری نشده است . در حدیثی از پیامبر (صلی ا...علیه و آله) که ایشان فرمودند: « ان قبلت قبل ماسواها و ان ردت ما سواها ». (اگر نماز پذیرفته نگردد سایر اعمال هم پذیرفته نمی شود.) نماز در تمام ادیان وجود دارد در ادیان الهی و غیرالهی که بعدا به طور مشروح به آن خواهیم پرداخت در حدیثی آمده که « الصلواه قربان کل تقی» ( نهج البلاغه ،حکمت۳۱ ۱، ص ۱۱۵۲ ). نماز مایه تقرب هر انسان پرهیزگار است. شیطان همیشه از مومن گریان و ناراحت است، مادامی که مراقب و محافظ نمازش است . همانطور که می دانیم نماز مظهر پیوند با خدا و ارتباط با اوست به همین دلیل از همه عبادات برتر و بالاتر است به عقیده بعضی هنگام نزول این آیات تنها فریضه اسلامی همین نماز بوده است. خداوند در قرآن کریم در مورد اهمیت نماز می فرمایند: آنها که به آخرت ایمان دارند و به آن ایمان می آورند و مراقب نمازهای خویش می باشند .(انعام آیه۹۲)در این آیه از میان تمام دستورات دینی تنها اشاره به نماز شده است. در قرآن کریم به موضوع نماز بسیار اهمیت داده شده است و هم به دستورات ارزنده آن در جهت سازندگی معنوی انسان، در قرآن كریم حتی درکوچکترین سوره قرآن از نماز ياد شده ا ست « فصل لربک وانحر ». (سوره کوثر، آیه۲) یعنی اکنون که ما به تو کوثر و خیر زیاد دادیم پس برای پروردگارت نماز بخوان و شترى نحرنما. از طرفی باید گقت که زنده شدن نماز همان زنده شده قرآن است . در این پژوهش می خواهیم اهمیت و عظمت عبادت بزرگ الهی یعنی نماز را مورد بررسی قرار دهیم و اهمیت نماز را با توجه به أیات و روایات براى جوانان بیان کنیم نماز درزندگی انسان مشکل گشایی و سازندگی فوق العاده ای خواهد داشت که موجب تحرک و تحول عمیقی می گردد و نظام زندگی را در سطح بلندی از پیشرفت و تمدن انسانی قرار می دهد. این پایان نامه که درباره « بررسی اهمیت نماز در قرآن » است در چهار فصل تدوین شده که ابتدا به معرفی نماز از لحاظ لغتی و اصطلاحی پرداخته و سپس اهداف تحقیق ذکر شده که شامل ۴ هدف است:
۱- چه رابطه ای بین نماز و برطرف شدن گناهان وجود دارد ؟
۲- اهمیت نماز در قرآن چیست ؟
۳- آداب نماز در قرآن کدامند ؟
۴- اهمیت و آثار نماز جماعت .
سپس به تک تک سوالات به طور مختصر پاسخ داده و آداب نماز تحت عناوینی چون آداب ظاهری و باطنی توضیح داده شده است . همچنین چند نمونه از شرایط خاص نمازگزار با استناد به آیات قرآن و روایات و سخنانی از بزرگان یاد آور شده است.
فهرست مطالب
- چکیده
- فصل اول کلیات تحقیق
- مقدمه
- بیان مسئله
- اهمیت و ضرورت
- اهداف تحقیق
- روش تحقیق
- فصل دوم : بخش اول : ادبیات نظری
- مقدمه
- تاریخچه نماز
- نماز در ادیان الهی
- نماز در اسلام
- نماز در ادیان الهی قبل از اسلام
- نماز در شریعت حضرت موسی (علیه السلام)
- نماز در شریعت شعیب(علیه السلام)
- نماز در زمان اعراب جاهلیت
- نماز یهودیان، مسیحیان و زرتشتیان
- اهمیت نماز
- دیدگاه اندیشمندان در باره نماز
- نظر اندیشمندان اسلامی
- نماز از ديدگاه ميرزا جواد آقا ملکي تبريزي
- نماز از ديدگاه فيض کاشاني
- نظر اندیشمندان غیر اسلامی در رابطه با نماز
- فلسفه احکام نماز
- فلسفه وجوب نماز
- پاسخ امام رضا (علیه السلام) پیرامون علت وجوب نماز
- علت وجوب نماز از نظر فلسفی
- نماز از دیدگاه روایات
- نماز از دیدگاه قرآن
- فضایل نماز
- شرایط خاص نمازگزار
- رابطه نماز با حضور قلب
- فصل دوم : بخش دوم : پیشینه عملی
- سئوالات تحقیق
- پیشینه تحقیق در خارج
- جمع بندی
- فصل سوم :روش تحقیق
- روش های جمع آوری اطلاعات ( ابزار جمع آوری اطلاعات)
- فصل چهارم :خلاصه یافته ها
- بحث و نتیجه گیری
- پاسخ به پرسشهای مطالعاتی
- محدودیت ها و مشکلات
- پیشنهادها
- منابع و مآخذ
